Để phong trào nghiên cứu khoa học của học sinh trung học tiếp tục phát triển

Kết quả sau 10 năm cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học được tổ chức cho thấy phong trào nghiên cứu khoa học của học sinh trung học đang có sự phát triển tốt, thể hiện qua số lượng học sinh, số lượng dự án tham gia ở cuộc thi cấp địa phương tăng dần qua mỗi năm.

Trao giải cho các dự án đạt giải tại Hội thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia năm 2020-2021

Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, hằng năm có từ 200 đến 300 dự án tham gia vòng sơ tuyển để từ đó lựa chọn tham gia vòng chung kết cuộc thi cấp tỉnh. Sau đó, từ 2 đến 6 dự án được chọn để tham gia cuộc thi cấp quốc gia của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học được Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức lần đầu vào năm 2013. Từ đó đến nay, cuộc thi được tổ chức mỗi năm một lần vào học kỳ 2 của năm học. Từ năm 2013 đến năm 2019, cuộc thi được tổ chức tại hai điểm ở hai miền bắc, nam. Riêng năm 2021, cuộc thi diễn ra theo hình thức trực tuyến.

Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận định, số lượng học sinh cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông tham gia, số lượng dự án ở cuộc thi cấp địa phương tăng dần qua mỗi năm, cho thấy phong trào nghiên cứu khoa học của học sinh ngày càng phát triển.

Trong 10 năm tổ chức cuộc thi, tất cả các địa phương đều có dự án tham gia dự thi và cũng đều có dự án đạt giải, trong đó số dự án đạt giải của địa phương có ít nhất là 5, nhiều nhất là 137, nhiều tỉnh, thành đã đạt giải cao.

Hằng năm, từ kết quả cuộc thi, Bộ Giáo dục và Đào tạo lựa chọn những dự án đạt giải cao nhất và có đủ điều kiện (theo quy định tại Thông tư số 38) để tham gia Hội thi khoa học kỹ thuật quốc tế dành cho học sinh trung học (ISEF) do Hoa Kỳ tổ chức.

Năm 2012, Việt Nam chính thức đăng ký là thành viên của Hội thi ISEF và bắt đầu tham gia Hội thi ISEF từ năm 2013. Năm 2020, Việt Nam không tham gia dự Hội thi ISEF do tình hình dịch Covid-19. Năm 2021, 2022 Việt Nam tiếp tục tham gia dự thi, nhưng với hình thức trực tuyến.

Thành tích của học sinh Việt Nam trong Hội thi ISEF giữ ổn định, năm nào học sinh Việt Nam cũng có giải tại Hội thi này.

“Đây là kết quả phản ánh đúng sự phát triển của hoạt động nghiên cứu khoa học trong các trường trung học, gắn liền với việc đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục định hướng phát triển năng lực học sinh” – Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh.

Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học đã trở thành một hoạt động thiết thực, tạo động lực mạnh mẽ cho học sinh phổ thông học tập, nghiên cứu, dần hình thành và phát triển tư duy khoa học, ý tưởng sáng tạo, khả năng vận dụng các kiến thức được học vào việc tìm tòi, phát hiện và giải quyết các vấn đề của thực tiễn của cuộc sống.

Từ cuộc thi, các nhà quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh và cộng đồng cũng có sự nhận thức tốt hơn về vai trò của hoạt động nghiên cứu khoa học đối với học sinh trung học.

Tuy nhiên, bên cạnh những dấu ấn tốt đẹp Bộ Giáo dục và Đào tạo nhìn nhận Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học cũng cần thay đổi để phù hợp với đổi mới chung của giáo dục phổ thông. Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đã tiến hành khảo sát ý kiến của các cán bộ quản lý giáo dục cấp sở, phòng, nhà trường và các giáo viên trung học về cuộc thi này, để có phương án thay đổi phù hợp.

THANH HÀ