Thứ trưởng Bộ Y tế: Có tâm lý e dè dẫn tới thiếu thuốc, trang thiết bị y tế

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu tại phiên họp. Ảnh: PV

Chiều 20.9, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục họp chuyên đề pháp luật tháng 9.2022 để cho ý kiến về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi).

Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, Luật Đấu thầu chưa có quy định về việc mua sắm thông qua các tổ chức quốc tế với thuốc, vaccine, trang thiết bị vật tư y tế...

Trong lĩnh vực y tế, các gói thầu có quy mô nhỏ như xử lý nước thải y tế, nguy hại, mua thuốc, vật tư y tế không thể xác định trước được số lượng do hoàn toàn phụ thuộc vào tình hình thực tế, bệnh nhân đến khám. Chính vì vậy, không thể áp dụng hợp đồng trọn gói. Thời gian thực hiện hợp đồng, mua sắm thường xuyên chỉ áp dụng cho 1 năm cũng gây khó khăn, mất thời gian để lựa chọn nhà thầu.

Cũng theo ông Thuấn, hệ thống văn bản hướng dẫn về mua sắm thường xuyên chưa được ban hành đầy đủ. Các khái niệm theo Luật Ngân sách, Luật Quản lý và sử dụng tài sản công và Luật Đấu thầu chưa thống nhất như dự toán chi, dự toán mua sắm, thẩm quyền... Điều này dẫn tới việc vận dụng, áp dụng gặp nhiều khó khăn. 

Tiếp đó, Thứ trưởng Bộ Y tế đã có thông tin về nguyên nhân của việc thiếu thuốc, vật tư y tế và trách nhiệm của Bộ Y tế.

Theo ông Thuấn, có rất nhiều nguyên nhân của việc thiếu thuốc, trang thiết bị y tế bao gồm cả chủ quan và khách quan. Bộ Y tế mất nhiều thời gian trong việc tập hợp lại số liệu trên toàn quốc về thuốc, vật tư.

Thứ hai, sau dịch COVID-19, nhu cầu khám chữa bệnh của người dân tăng vọt. Nhiều đơn vị thống kê so với cùng kỳ đã tăng từ 40-60%. Như vậy dự tính, dự trù về thuốc, vật tư y tế không sát, vượt nhu cầu so với thực tế.

Nguyên nhân thứ ba ông Thuấn nêu ra do dịch bệnh trên toàn thế giới đã làm đứt gãy chuỗi cung ứng.

Thứ tư, có tâm lý e dè của một số đơn vị, người đứng đầu đơn vị trong việc mua sắm thuốc, vật tư y tế.

Thứ năm, ông Thuấn cho biết khách quan là do một số đơn vị của Bộ Y tế vừa qua quá tập trung vào công tác phòng chống dịch, người ít mà việc thì nhiều...

Để giải quyết việc thiếu thuốc, ông Thuấn cho biết Bộ Y tế đã giải quyết được được 86/106 loại thuốc thầu tập trung. Với thuốc biệt dược đã đàm phán được 19/65 loại, còn lại những thuốc khác trong thời gian tới sẽ hoàn thiện.

Bộ Y tế cũng dự kiến chỉnh sửa thông tư 15, theo đó phân cấp phân quyền nhiều hơn cho cấp dưới. Các danh mục thuộc dự kiến cũng được thu nhỏ lại.

Còn Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, khi nhắc đến tiêu cực trong đấu thầu, nhiều người sẽ nghĩ đến tình trạng "quân xanh, quân đỏ" và nhiều gian lận tiêu cực. Trong đánh giá của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cũng xác định đấu thầu là lĩnh vực có nhiều nguy cơ về tham nhũng. 

Do vậy, bà Nga đề nghị nhân dịp này phải xác định rõ tình trạng tiêu cực, tham nhũng trong đấu thầu thời gian qua có do luật không? Nếu có thì nằm ở đâu và sửa ra sao.

Bà Nga phân tích tham nhũng tiêu cực chỉ có 2 nguyên nhân. Trong đó có thể do tổ chức thực hiện đấu thầu không đúng quy định pháp luật. Nguyên nhân thứ 2 bà Nga nhắc đến là do luật. Vì vậy cần xác định nguyên nhân để làm rõ.